به گفته دکتر ماکان آریا پارسا سندروم صندلی گهواره ای، یک واقعیتی ناخوشایند در محیط های سازمانی است که از تلاش های بی پایان افراد بدون دست یابی به نتایج مثبت به وجود می آید. این وضعیت، همچون صندلی گهواره ای که بی وقفه تکان می خورد ولی از محل خود حرکتی ندارد، نشانگر ناتوانی در تغییر وضعیت و فرآیندهای سازمانی است. علی رغم تلاش های فراوانی که انجام می دهیم تا بهبودی در عملکرد و شرایط کاری داشته باشیم، اما گاهی این تلاش ها به نتیجه مطلوب نمی انجامد و باعث ایجاد عدم احساس ارزشمندی، تراکم انرژی و افت انگیزه می شود. در این مقاله، قصد داریم به بررسی ابعاد مختلف این سندروم، دلایل و راهکارهای جلوگیری از آن در سازمان ها پرداخته و تا حد امکان به توضیح این پدیده بپردازیم. از اهمیت بالای این موضوع و تاثیرات منفی آن بر عملکرد سازمانی، می خواهیم به طرز کامل و جامع تری در این مقاله بحث کنیم.
سندروم صندلی گهواره ای یا Rocking Chair Syndrome چیست؟
از دید دکتر ماکان آریا پارسا سندروم صندلی گهواره ای، معمولا به عنوان وضعیتی توصیف می شود که کارکنان، مدیران سازمان ها و شرکت ها را فراگیر می کند. این وضعیت در ظاهر فعالیت و تحرک کارکنان، اما به عدم دستیابی نتایج مثبت و مفید ختم می شود. به عبارت ساده تر، این سندروم نشان از انجام کارها و تلاش ها در سطح ظاهری دارد، اما با عدم تولید نتایج قابل توجه و مفید برای سازمان همراه است. مثالی که معمولا برای توضیح این وضعیت استفاده می شود، مثال دویدن روی تردمیل است. هنگامی که فرد بر روی تردمیل دویده و انرژی زیادی را صرف می کند، اما در نهایت به هیچ جایی نمی رسد. این موضوع نشان می دهد که این فعالیت باعث سوزاندن انرژی بدون دستیابی به هدفی مفید است. افرادی که درگیر این سندروم هستند، ممکن است در ظاهر فعال و پرانرژی به نظر برسند ولی در عمل، کاری که انجام می دهند، تاثیر مثبت و سازنده ای برای سازمان ندارد.
چرا و چگونه سندرم گهواره ای به وجود می‌آید؟
چرا سندروم صندلی گهواره ای به وجود می آید؟ به دلایل متعددی که شامل عوامل فردی و سازمانی می شوند. بررسی این عوامل می تواند به درک بهتر این پدیده و ارائه راهکارهای مناسب برای پیشگیری از آن کمک کند.
- سبک مدیریتی: سبک مدیریتی ناکارآمد، عدم ارتباط موثر مدیر با کارمندان و عدم ارائه راهنمایی و پشتیبانی کافی توسط مدیران می تواند منجر به ایجاد سندروم صندلیشود.
- فرهنگ سازمانی: فرهنگ سازمانی که بر پایه تشویق به رشد و توسعه فردی و تیمی نباشد، می تواند باعث ایجاد این سندروم شود. افرادی که احساس می کنند تلاش هایشان ارزشمند نیستند و توجیهی برای پیشرفت و توسعه شخصی خود نمی بینند، به تدریج به کمبود انگیزه در کار مبتلا می شوند.
- عدم شناسایی استعدادها و توانمندی ها: عدم شناسایی و توسعه استعدادها و توانمندی های کارکنان می تواند احساس عدم ارزشمندی و اعتماد به نفس را در آن ها ایجاد کند و باعث ایجاد این سندروم شود.
- عدم توجه به مواجهه با چالش: افرادی که به دنبال آسایش و اجتناب از چالش ها هستند و تمایل به کارهای روزمره و بدون چالش دارند، به راحتی دچار این سندروممی شوند.
بر باور دکتر ماکان اریا پارسا به طور کلی، سندروم صندلی گهواره ای نتیجه ترکیبی از عوامل فردی و سازمانی است که باعث کاهش انگیزه، احساس عدم ارزشمندی و فرسودگی شغلی می شود. بهترین راه برای پیشگیری از این پدیده، شناخت عوامل موثر و اعمال تغییرات مناسب در سازمان به منظور ارتقا فرهنگ کاری و ایجاد محیطی مشوق برای رشد و توسعه کارکنان است.
مشکلات سندروم صندلی گهواره ای
مشکلات سندروم صندلی گهواره ای، مسائل جدی را برای سازمان ها ایجاد کند که می توان آن ها را به صورت زیر خلاصه کرد:
- کاهش عملکرد و بهره وری: کارکنانی که به این سندروم مبتلا هستند، ممکن است به دلیل کمبود انگیزه و احساس عدم ارزشمندی، عملکرد و بهره وری کاهش پیدا کند که در نهایت به کاهش عملکرد کلی سازمان منجر می شود.
- افزایش نرخ ناتوانی و ترک کار: کارکنانی که احساس می کنند توانمندی ها و توانایی هایشان به کار نمی آید، ممکن است تصمیم به ترک کار بگیرند. در نتیجه این موضوع منجر به افزایش نرخ ناتوانی در سازمان ها می شود.
- افت رضایت شغلی: کارکنانی که درگیر این سندروم هستند، ممکن است احساس کنند که توانایی و ارزشمندی خود را در محیط کار از دست داده اند که به افت رضایت شغلی و رفتارهای ناپسند از آن ها منجر می شود.
- افزایش هزینه های نگهداری و جایگزینی: ترک کار و ناتوانی افراد به دلیل سندرم صندلی گهواره ای ممکن است نیازمند جایگزینی و توسعه نیروی کار جدید باشد. این مورد هزینه های زیادی برای سازمان ایجاد می کند.
- اختلالات در محیط کاری و فرهنگ سازمانی: یکی دیگر از مشکلات سندروم صندلی گهواره ای احساس نا امنی، عدم اعتماد به نفس و عدم انگیزه کارکنان است. این موضوع به اختلالات در محیط کاری و فرهنگ سازمانی منجر می شود که بر عملکرد و توسعه سازمان تاثیر منفی خواهد داشت.
اهمیت سندروم صندلی گهواره ای برای سازمان
از زبان دکتر ماکان آریا پارسا اهمیت سندروم صندلی گهواره ای برای سازمان ها بسیار زیاد است. این سندروم می تواند تاثیرات جدی بر عملکرد و موفقیت آن ها داشته باشد. این سندروم می‌تواند به طور مستقیم و غیرمستقیم بر عملکرد، بهره وری، رضایت شغلی و هزینه های سازمان تاثیر بگذارد. بنابراین، شناخت این سندرم، اقدامات پیشگیری و مدیریت آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است تا بهبود عملکرد و سلامت سازمانی را تضمین کند. بنابراین، شناخت و درک این سندروم اهمیت بالایی دارد، زیرا اگر این وضعیت نادرست در سازمان رواج پیدا کند، می تواند به فرسودگی شغلی، کاهش عملکرد و کاستی در توانایی سازمان برای دستیابی به اهدافش منجر شود. در این راستا، ابتکارات و راهکارهایی برای جلوگیری از این سندرم و ایجاد یک محیط کاری موثر و فعال از اهمیت بالایی برخوردارند.
این مطلب ادامه دارد… .
