به گفته دکتر ماکان آریا پارسا قدرت تخیل یا Imagination ابداع واقعیت های جایگزین را از «آنچه وجود دارد» و «آنچه می تواند باشد» ممکن می سازد. تصویر سازی ذهنی «دیدن» چیزی است که وجود ندارد. تمرکز بر چیز هایی که از قبل می دانیم توانایی ما را در تفکر گسترده تر محدود می کند. تخیل انسان در واقع یک ابزار پیش بینی کننده بسیار قدرتمندی است که افراد را قادر می سازد تا موقعیت هایی که قبلا تجربه نکرده اند را پیش بینی کنند. هر کسی تا حدی این ظرفیت را دارد.
4 مزایای قدرت تخیل
از دید دکتر ماکان آریا پارسا انواع تخیل در افراد مختلف بر اساس اهداف فردی آن ها بروز می یابند تا دستیابی به این اهداف برای شان راحت تر شود. به عبارت دیگر هر فردی با توجه به خواسته ها و اهدافی که در سر می پروراند، به تصویر سازی ذهنی این اهداف می پردازد. در واقع پیش از خلق هر چیزی در دنیای واقعی سعی می کنیم تا آن را در ذهن مان متصور شویم. با این اوصاف تخیل با مزایای زیادی همراه است که می تواند مسیر رسیدن به موفقیت و پیشرفت را کوتاه و هموار نماید.
- تصور آینده ممکن: قدرت تخیل ما را از محدوده واقعیت بلافصل خویشتن رها می کند. تصور آینده ما را قادر می سازد تا مسیر های جایگزین برای پیشرفت را ارزیابی کنیم و در مورد انتخاب مسیر، بهتر تصمیم بگیریم. به عنوان مثال، با شبیه سازی یک رویداد بالقوه (مانند مصاحبه کاری) از طریق تصویر سازی ذهنی، می توانیم پیامد های عاطفی بالقوه را در ذهن مان آزمایش کنیم. تخیل آینده مطلوب فرد را تشویق می کند تا برای رسیدن به اهداف با موانع کنار بیاید. تصویر ذهنی می تواند در تصمیم گیری های تغییر دهنده زندگی بسیار مفید باشد.
- افزایش بهره وری و کارایی: یکی از مزایای مهم تخیل افزایش بهره وری از طریق تقویت حافظه کاری است. با توجه به پژوهش های انجام شده حافظه کاری با تخیل رابطه ای نزدیک دارد. ذخیره سازی اطلاعات و یادآوری آن ها توانایی های مهم مغز می باشند که به آن حافظه کاری می گویند.
سایر مزایای تصویر ذهنی
- قوه تخیل به ایجاد ارتباط بین بخش های مختلف مغز کمک می کند. در واقع با خیال پردازی و تخیل بخش های مختلف مغز درگیر می شوند. در نتیجه داده های آن ها را می توانید جمع آوری نمایید که در نهایت به حس خلاق بودن و ابراز ایده های نو و خلاقانه می انجامد.
- تصویر سازی ذهنی همدلی و تعاملات اجتماعی را افزایش می دهد. بر باور دکتر ماکان اریا پارسا با این قدرت می توانید خود را به جای دیگران بگذارید و بهتر آن ها درک کنید. در نتیجه احساس همدلی در شما بهبود پیدا می کند. همچنین قادر خواهید بود تا ایده های الهام بخشی را برای دست و پنجه نرم کردن با تعارضات موجود ارائه دهید.
با این اوصاف می توان از فواید تخیل به تجسم آینده ای بهتر، هدایت ناخودآگاه خویشتن برای رسیدن به اهداف سازنده تر و در نهایت کاهش اضطراب اشاره نمود.
انواع مختلف قدرت تخیل چیست ؟
- تخیل منفعل یکی از انواع تخیل است که در آن ذهن در حالت هشیار تا حدودی فعال می باشد. به عبارت دیگر نمی توان گفت که در این حالت ذهن همواره منفعل است. در این حالت بدون هیچ گونه اراده ای ذهن به تصویر سازی می پردازد. در واقع تصاویر بدون اراده فرد وارد ذهنش می شوند و نیرو های ذهنی کاملا به صورت خودکار به ترکیب این تصاویر می پردازند. مثلا تصور کنید که در زمان خاصی از روز چرت ملایمی می زنید. در این حالت ذهن خود به خود چیز هایی را در فکر تان می پروراند.
- تخیل فعال نوع دیگری از قوه تخیل می باشد. در این حالت فرد خودش با استفاده از تجارب گذشته اقدام به ترکیب تصاویری می کند که آگاهانه آن ها را وارد ذهنش کرده است. به عبارت دیگر ترکیب تصاویر به صورت ناخودآگاه اتفاق نمی افتد، بلکه فرد به صورت آگاهانه آن ها را ترکیب می نماید. از زبان دکتر ماکان آریا پارسا در این حالت ذهن فرد به صورت آگاهانه برخی از عناصر را وارد فکر مان می کند و برخی از آن ها را کاملا به صورت خودآگاه از فکر مان خارج می نماید. سپس با عناصر باقی مانده تصویر جدیدی را می سازد. برای مثال فرض کنید که در حال نوشتن یک متن هستید، در این حالت سعی می کنید تا عناصر مرتبط با اطلاعات و دانش گذشته خود را یادآوری و در نهایت با شیوه ای نو و بدیع تر آن ها را مرتب نمایید.
سایر انواع
- یکی دیگر از انواع تخیل را تخیل پذیرا می نامند. در این نوع تخیل ذهن ما سعی می کند تا بتواند صحنه هایی که به ما شرح داده شده اند را تصویر سازی نماید. در این نوع تخیل همه چیز یعنی متریال تخیل و نظم دهی به ترکیب آن ها از خارج از ذهن نشات می گیرند. برای مثال وقتی یک داستانی را می خوانیم، با کمک این نوع از Imagination ذهن سعی می کند تا عناصر مربوط به ساخت تصاویر را از بیرون از تصور مان فراهم کند.
- تخیل خلاق نوع دیگری از قدرت تخیل است.در این حالت ذهن ما به صورت کاملا خلاقانه از متریالی که از درون فکر مان نشات می گیرند به خلق تصویر جدیدی از این مواد اقدام می کند. برای مثال وقتی می خواهید یک داستان یا رمانی را خلق کنید، طرح همه حوادث داستان از ذهن شما سرچشمه می گیرند.
- تخیل عقلی از یکی دیگر انواع تخیل می باشد که به آن تخیل شناختی نیز می گویند؛ زیرا در حوزه دانش به کار می رود. این نوع تخیل در ساخت و ساز فکری به کار می رود. مثلا وقتی نیوتن برای یافتن علت سقوط اجسام، به قانون جاذبه زمین رسید از این نوع تخیل استفاده کرد.
- تخیل عملی یکی دیگر از انواع تخیل است که برای برآورده کردن اهداف عملی کاربرد دارد. طبق صحبت های دکتر ماکان آریا پارسا با تخیل عملی نقشه هایی را با توجه به شرایط واقعی جهان خارجی طرح می کنیم و نیاز های عملی زندگی خود را محقق می سازیم. مثلا با تخیل عملی هدف خاصی را برای خودمان تعیین می نماییم و سعی می کنیم تا آن را عملی سازیم.
- قدرت تخیل زیبایی شناختی به برآورده شدن انگیزه زیبایی شناختی فرد کمک می کند. مثلا وقتی نقاشی به خلق یک اثر مبادرت می کند از تخیل زیبایی شناختی برخوردار است. این نوع تخیل دانشی را به ما نمی افزاید، بلکه حس زیبایی شناختی ما را ارضاء می کند.
این مطلب ادامه دارد… .
